بیشتر مورخان ایران را خاستگاه گردو می دانند، اما اختلافاتی وجود دارد. گردو در سوابق باستان شناسی تا شرق هیمالیا و در غرب تا فرانسه ظاهر شده است. در واقع، گردو در تاریخ 17000 سال پیش در جنوب فرانسه در آثار باستان شناسی دیده می شود، اما هیچ مورخی فکر نمی کند که این گردو از آنجا سرچشمه گرفته است.
به طور کلی، منشأ گردو در آسیای مرکزی است، جایی که می توان آن را در طبیعت و همچنین در حالت نیمه کشت یافت کرد. از آنجا به قفقاز، چین، ایران و در نهایت به اروپا گسترش یافت.
مورخان بر این باورند که گردو به رژیم غذایی قبایل اولیه شکارچیان کمک کرده است. اگر آخرین دوره یخبندان که تکثیر آن را محدود کرد اتفاق نمی افتاد، گردو در اروپاهم گسترش بیشتری پیدا می کرد.
کشت اولیه ی گردو
تاریخچه "مدرن" گردو از حدود 7000 سال پیش با کشت آغاز می شود. در همین زمان، مردمان مختلف نوسنگی شروع به کشت عمده ی گردو کردنند.
با این حال، این تلاش های اولیه برای کشت مستند نشده بود. اولین گزارش مستند از گردو و کشت آن در قانون حمورابی آمده است که تاریخ آن به 1754 قبل از میلاد می رسد.
همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می دهد گردو در باغ معلق معروف بابل کشت می شده است.
ایران و اسکندر مقدونی
در ایران از گردو به عنوان “آجیل سلطنتی” یاد می شد و فقط مصرف سلطنتی مجاز بود. اگرچه یونانیان قبل از رویارویی با ایرانیان گردو را کشت می کردند، اما آجیل ایرانی بزرگتر و برتر بود.
سپس یونانیان با استفاده از ارقام ایرانی به یونان، کیفیت گردوی خود را بهبود بخشیدند.
تئوفراستوس در کتاب «تحقیق در گیاهان» نوشت که اسکندر مقدونی گردو را از ایران به یونان معرفی کرد، جایی که به «آجیل ایرانی» معروف شد.
گردو تا زمان ظهور تاجران انگلیسی تا هزاران سال دیگر به عنوان آجیل ایرانی شناخته می شد.
کاربردهای پزشکی گردو از زمان گذشته
دیوسکوریدس، نویسنده یونانی در کتابMateria Medica،که یک دایره المعارف پزشکی پنج جلدی است چندین بار به گردو اشاره کرده است. او تعدادی از شرایط را بیان کرد که می توان با مصرف گردو یا مخلوط کردن آن با سایر مواد آن را برطرف کرد.
در طول دو هزاره بعدی، بسیاری از این توصیهها در کارهای مختلف پزشکی تکرار میشوند.
به عنوان مثال، در قرن یازدهم، پزشک ایرانی ابن سینا در کتاب درمانی خود، قانون طب،خواص بسیاری از گردو را برای درمان انواع بیماری ها بیان نمود که در ذیل به برخی ازین خواص اشاره شده است.
درمان | بیماری |
گردو و انجیر | مبارزه با سموم |
گردو و عسل | التهاب سینه، آبسه، دررفتگی |
گردو، پیاز و نمک | درمان زخم گازگرفتگی توسط سگ |
گردو را بسوزانید | کاهش قولنج |
مغز گردو را با شراب و روغن آسیاب شده بسوزانید و روی سر شیرخوار بمالید | درمان لکه های طاسی در نوزادان |
پودر گردو را مانند گچ روی ناحیه آسیب دیده بمالید | درمان قانقاریا، کربونکول، ریزش مو |
گردو را با سیر مخلوط کرده و به بدن بمالید | درمان کبودی روی بدن |
چین و جاده ی ابریشم
هیچ گزارش مکتوبی وجود ندارد که ورود گردو به کشمیر را توضیح دهد، اما گردو در آنجا حضور ثابتی داشت. مورخان معتقدند که گردو از کشمیر در زمان سلسله هان در مقطعی بین 206 قبل از میلاد تا 220 پس از میلاد به چین وارد شد.
گردو و دانه های آن در امتداد جاده ابریشم معامله می شد. نمونه برداری ژنتیکی از 39 جنگل گردو در سراسر آسیا نشان دهنده یک اصل و نسب مشترک است که تنها می تواند با مداخله انسان صورت گرفته باشد.
تغییر در نگرش درباره گردو
در دهه 1700، زمانی که نویسندگان شروع به نگاه کردن به گردو نه تنها به عنوان دارو، بلکه برای کاربردهای غذایی متنوع آن کردند، تمرکز تغییر کرد. گردو به راحتی نگهداری می شد، ارزان بود و دیگر فقط توسط طبقات بالا مصرف نمی شد. آنها را با سالاد، سس، سوپ، پای و غیره ترکیب می کردند.
تاجران انگلیسی
گردو از طریق تفنگداران دریایی تجاری انگلیسی به بنادر اروپا رسید. از آنجایی که گردوهای بدون پوست تا 6 ماه در دمای اتاق نگهداری می شوند، برای مسیرهای تجاری قدیمی جهان مناسب هستند. در این زمان دیگر فقط از طریق خشکی تجارت نمی شد، گردو شروع به ظاهر شدن در بنادر سراسر جهان از طریق انگلیسی ها کردند.
ورود به قاره آمریکا
فرانسوی ها گردو را در اواخر دهه 1700 وارد دنیای جدید کردند. گردو در کاشت های اولیه در کالیفرنیای جنوبی رشد کرد. باغهای تجاری بزرگ بعداً به شمال کالیفرنیا و منطقه مرکزی دره کالیفرنیا گسترش یافتند که مسئول بیشتر تولید گردو در ایالات متحده است. امروزه ایالات متحده بزرگترین صادرکننده گردوی جهان است.
در نیمه دوم قرن بیستم، گردو از کالیفرنیا به شیلی و آرژانتین آورده شد،شیلی در حال حاضر سومین کشور بزرگ صادرکننده گردو در جهان است. در آرژانتین گردو عمدتاً در استان های مندوزا و لاریوجا رشد می کند.
امیدواریم از یادگیری تاریخچه گردو لذت برده باشید.